Tienduizenden families en nog meer kinderen leven in de sloppenwijken van Kolkata, of gewoon ergens op straat. Als buitenstaander kun je alleen maar een topje van de ijsberg zien; wat er precies schuilgaat achter de gezichten van de mannen, vrouwen en kinderen blijft gissen. Mannen verdienen wat geld als chauffeur of dagloner, maar geven dat vervolgens uit aan alcohol en gokspelletjes. Hun vrouwen moeten daarom ook werken, en aangezien ze geen enkele opleiding hebben, is dat meestal werk in de huishouding van een rijkere familie. Met het geld dat de vrouwen verdienen, moeten ze hun kinderen te eten geven en op de een of andere manier zijn gezinnen uit de sloppenwijken vaak erg groot. Vijf of zes kinderen is geen uitzondering.

De kinderen gaan niet naar school, zijn op jonge leeftijd al verslaafd aan verdovende middelen, gebruiken hun babybroertje of –zusje om mee te bedelen en worden veelal misbruikt of mishandeld. Deze gezinnen zijn vrijwel allemaal kastelozen en hebben dus geen plaats in het Indiase kastensysteem.

Een klein aantal van de slum-kinderen krijgt een kans via een programma van een NGO of een kerk. De St.Paul’s Cathedral is daar een voorbeeld van: deze kerk heeft een organisatie opgericht om te werken in sloppenwijken. In de wijk Kolabagan is een kleine basisschool waar kinderen leren lezen en schrijven, dansen, tekenen, muziek maken, geld sparen en een gezonde maaltijd krijgen.

Maar buiten deze kleine lichtpuntjes is er in de sloppenwijken van Kolkata vooral veel ellende en uitzichtloosheid. Het is verschrikkelijk om te zien hoe een klein meisje haar moeder op straat zorgvuldig toedekt met een versleten lap stof, hoe een stokoude vrouw moet bedelen om te overleven, hoe uitgemergeld het lichaam van een rikja-trekker is vergeleken met de mensen die hij transporteert, hoe kinderen gehaaid en vasthoudend om geld bedelen.

Wat betekent het leven voor deze mensen? Is het een strijd om te overleven, of is er ook liefde, warmte en geborgenheid? Is er hoop voor de toekomst? Ik heb te weinig gezien en ben hier te kort geweest om hier een uitspraak over te doen. Maar wat ik wel gezien heb, is dat de arme bevolking van India grotendeels berust in hun situatie. Het zijn letterlijk ‘outcasts’, onaanraakbaren, Dalits, en dit is het lot dat het leven hun gegeven heeft. Het kastensysteem werkt de lijdzaamheid van de arme bevolking in de hand, en het moedigt de rijke bevolking niet aan om hulp te bieden. Op deze manier blijft de ellende voorlopig nog wel in stand.